برای این که بتوانیم منظور خود را به خوبی به مخاطبان منتقل کنیم بهتر است در آغاز، تعریف مختصری از عنوان بحث را بیان کنیم.
در این جا موضوع بحث ما واژه ای به نام مناظره است پس تعریف آن می شود : مناظره، مکالمه و گفت‌وگویی است دوطرفه که هر طرف با استدلال و ارائه براهین ( ادله و برهان) سعی می‌کند برتری و فضیلت خود را بر دیگری به اثبات برساند.
هدف اصلی از مناظره نیز آن است که دو طرف گفت‌وگو ، به کمک یکدیگر، به کشف حقیقت برسند و مشکلی را حل کنند.
هر موضوعی برای رسیدن به نتیجه مطلوب آداب مختص به خود را دارد و مناظره نیز از این قاعده مستثنی نیست.
کسانی که در یک گفتگوی علنی حاضر می شوند تا به اصطلاح مشکلی را حل کنند باید آداب آن را نیز به جای بیاورند.
عنوان و اهداف مناظره نیز بسیار مهم است. گاهی مناظره در رابطه با یک شعر است یا یک مسئله سیاسی و عقیدتی و گاهی گفتگو با هدف انتخاب عالی‌ترین مقام اجرایی کشور است در چنین مناظراتی هدف پیرامون اقناع عمومی جامعه از شخص یا یک ائتلاف سیاسی است.
در واقع افراد تلاش دارند تا مخاطبین خود را قانع کنند که می توانند فرد موثری برای پست ریاست جمهوری باشند.
پس می طلبد که این اقناع با منطق و استدلال‌های علمی همراه باشد.
متاسفانه مردم ایران از برخی مناظرات در مقاطع گذشته خاطرات خوشی ندارند. چرا که بعضا کاندیدها در مواردی با وعده های واهی اعتماد عمومی را نسبت به افراد سلب کردند و در مواردی نیز با اهانت و بی اخلاقی چهره مدیران ارشد یک کشور اسلامی را دچار خدشه نمودند.
هر گاه هدف از مناظره، صرفاً غلبه بر طرف مقابل و به کرسی نشاندن سخن باطل و نادرست خود باشد، یعنی انسان با این که می داند سخن یا ادعای او پوچ و باطل است، اما باز هم بر آن پافشاری کند و کار را به جدال بکشاند،به یکی از بزرگ ترین و خطرناک ترین رذایل اخلاقی دست زده است.
متأسفانه در طول چندین سالی که مناظراتی را تجربه کردیم این نوع از مناظره را از نماینده برخی جناح ها شاهد بودیم که با دروغ و دغل، اهانت و عنوان مسائل کذب فضای سالم و محترمانه را به ناراحتی کشاندند.
چنین افرادی قطعا نمی توانند موفقیتی کسب کنند شاید با چنین شگردی اندک زمانی بر کرسی قدرت تکیه بزنند اما در نهایت در پیشگاه ملت و خدا، فرومایه و روسیاه می شوند.
کسانی که از جریان سالم گفتگو عبور می کنند و کار را به جدل می کشانند، رذائل اخلاقی درون خود را به نمایش می گذارند. قطعا هدف چنین کسانی از مناظره، روشن شدن حق نیست، بلکه انگیزه های دیگری چون شهرت طلبی، دنیا پرستی و امثال آن در پشت نیات ظاهری آنان پنهان است. آن ها می کوشند با هر وسیله ای، فکر و اندیشه یا رفتار خود را توجیه کنند.
و البته مردم نیز باید حساب چنین افرادی را در عدم انتخاب آنان برای هر مسئوليتی را در پای صندوق رای تسویه کنند.
اما از مهم ترین شرایط که می تواند مناظره را به مناظره ای پسندیده و مطلوب تبدیل کند، حقیقت جویی است. مناظره باید به دور از جدال باطل باشد. و با بیان شیوا و استدلال های منطقی، علمی و تخصصی تلاش شود تا حقیقت بر همه آحاد جامعه آشکار شود.